PRAWO: Jak zostać przewoźnikiem

Ze względu na duże zainteresowanie prowadzeniem działalności przewoźnika przedstawiamy aktualne przepisy Ministerstwa Infrastruktury dostępne na biznes.gov.pl

Wykonywanie działalności transportowej w Polsce wymaga zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Poniżej dowiesz się jak je uzyskać.

Kim jest przewoźnik drogowy

Przewoźnikiem drogowym jest przedsiębiorca, który wykonuje działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego. Rozpoczęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Prowadzenie tej działalności reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r.

Uwaga! Obecnie nie potrzebujesz żadnych zezwoleń ani licencji, jeśli będziesz wykonywać przewóz pojazdami lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy. Od kwietnia 2022 roku pozwolenia będzie wymagał również przewóz towarów pojazdami powyżej 2,5 tony w transporcie międzynarodowym.

Kto może zostać przewoźnikiem drogowym

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego uzyskasz, jeżeli:

• jako przedsiębiorca:
  • posiadasz rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich UE
  • cieszysz się dobrą reputacją
  • posiadasz odpowiednią zdolność finansową
  • posiadasz wymagane kompetencje zawodowe
• zatrudnieni przez ciebie kierowcy, a także inne osoby niezatrudnione przez ciebie, lecz wykonujące osobiście przewóz na twoją rzecz, nie mają zakazu wykonywania zawodu kierowcy.

Ponadto przedsiębiorca powinien:

• organizować przewozy flotą pojazdów w taki sposób, aby pojazdy, którymi dysponuje przedsiębiorca i które są wykorzystywane w przewozach międzynarodowych, wracały do jednej z baz eksploatacyjnych w tym państwie członkowskim nie później niż w ciągu ośmiu tygodni od jego opuszczenia
• posiadać zarejestrowaną spółkę prawa handlowego
• podlegać podatkowi od dochodów
• dysponować co najmniej jednym pojazdem, który został zarejestrowany lub wprowadzony do ruchu i dopuszczony do użytkowania, niezależnie od tego, czy jest właścicielem tego pojazdu czy użytkownikiem z innego tytułu, np. na podstawie umowy najmu z opcją zakupu, umowy najmu lub umowy leasingu
• w sposób rzeczywisty i ciągły prowadzić działania administracyjne i handlowe przy wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu i urządzeń w lokalach
• na bieżąco i w sposób regularny dysponować liczbą pojazdów i kierowcami umiejscowionymi zazwyczaj w bazie eksploatacyjnej w tym państwie członkowskim, proporcjonalnie do wielkości wykonywanych przez przedsiębiorcę przewozów.

Ułatwienia dla mikroprzedsiębiorców

Jeśli jesteś mikroprzedsiębiorcą (w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców), możesz wyznaczyć osobę fizyczną, jako zarządzającego transportem w twoim imieniu. Osoba ta musi mieć odpowiednie uprawnienia, a ty musisz zawrzeć z nią umowę.

Kogo dotyczy warunek dobrej reputacji

Dobra reputacja oznacza, że ty, osoby zarządzające firmą oraz osoby zarządzające transportem nie zostaliście skazani prawomocnym wyrokiem za określone w ustawie przestępstwa lub nie podlegacie karom pieniężnym za naruszenie przepisów z zakresu transportu drogowego. Warunek dobrej reputacji dotyczy:

• przewoźnika drogowego
• osób zarządzających firmą
• zarządzającego transportem
• osoby zarządzającej transportem w imieniu przewoźnika na podstawie umowy (dotyczy mikroprzesiębiorców)

W zależności od rodzaju zakładanej działalności gospodarczej skazani prawomocnym wyrokiem sądu za określone przestępstwa umyślne nie mogą być:

• członkowie organu zarządzającego spółką
• osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową
• osoby prowadzące działalność gospodarczą

Dotyczy to przestępstw takich jak karnoskarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko ochronie środowiska. Te osoby nie mogą być również objęte zakazem wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.

Szczegółowe informacje o tym jak należy rozumieć wymóg dobrej reputacji znajdziesz w art. 7c ustawie o transporcie drogowym.

Jakie są wymagania finansowe

Działalność w zakresie transportu drogowego możesz prowadzić tylko wtedy, jeżeli twoja firma spełnia wymóg odpowiedniej zdolności finansowej. Sytuację finansową możesz udokumentować:

• rocznym sprawozdaniem finansowym wraz z opinią i raportem biegłego rewidenta (jeśli sprawozdanie podlega takiemu badaniu)
• gwarancją bankową
• ubezpieczeniem, w tym ubezpieczeniem odpowiedzialności zawodowej.

Wysokość kwot potwierdzających posiadanie dobrej sytuacji finansowej wynosi:

• 9000 euro na pierwszy pojazd samochodowy
• 5000 euro na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd silnikowy lub zespół pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony
• 900 euro na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd silnikowy lub zespół pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 tony, ale nie przekracza 3,5 tony.

Wartość euro przeliczana jest po kursie z pierwszego dnia roboczego października, opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Kursy te obowiązują od dnia 1 stycznia następnego roku kalendarzowego.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Zanim zaczniesz wykonywać zawód przewoźnika drogowego.

Gdzie załatwisz sprawę

Usługę można zrealizować w:

• starostwa powiatowe

Co zrobić krok po kroku

Złóż wniosek o zezwolenie

Dokumenty

 

Dołącz do wniosku:

• oświadczenie osoby zarządzającej transportem albo oświadczenie osoby uprawnionej na podstawie umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w twoim imieniu
• kopię certyfikatu kompetencji zawodowych osoby zarządzającej transportem albo osoby uprawnionej na podstawie umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w twoim imieniu
• twoje oświadczenie o spełnianiu wymagań określonych w przepisach w stosunku do zatrudnionych przez ciebie kierowców lub oświadczenie o zamiarze współpracy z osobami niezatrudnionymi przez ciebie lecz wykonującymi osobiście przewóz na twoją rzecz
• zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego albo oświadczenie o niekaralności za przestępstwa umyślne w dziedzinach określonych w art. 6 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 składają:
  • osoby będące członkiem organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzającej spółką jawną lub komandytową
  • ty jako osoba prowadząca działalność gospodarczą
  • osoby zarządzające transportem lub uprawnione na podstawie umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w twoim imieniu.
• dokumenty potwierdzające spełnienie wymogu zdolności finansowej przez twoją firmę to np.:
  • roczne sprawozdanie finansowe potwierdzone przez audytora lub odpowiednio upoważnioną osobę (np. członka zarządu firmy, samego przedsiębiorcę)
  • gwarancja bankowa
  • ubezpieczenie, w tym ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej (z jednego lub kilku banków lub innych instytucji finansowych, przedsiębiorstw ubezpieczeniowych), składających solidarną gwarancję za przedsiębiorstwo.

Termin

Zanim zaczniesz wykonywać zawód przewoźnika drogowego.

Urząd sprawdzi twój wniosek

Urząd sprawdzi, czy dostarczyłeś wszystkie dokumenty i podałeś niezbędne dane we wniosku.

Jeżeli twój wniosek zawiera braki formalne (np. pomyliłeś się we wniosku, nie podałeś wymaganych danych, albo nie złożyłeś wymaganych dokumentów) to urząd wezwie cię do poprawienia błędów. Na uzupełnienie braków będziesz mieć co najmniej 7 dni od otrzymania wezwania. Jeśli przekroczysz podany termin lub nie usuniesz braków, urząd zawiadomi cię, że nie będzie dalej rozpatrywał twojej sprawy.

Otrzymasz decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego

Jeśli dane we wniosku i załącznikach są poprawne, kompletne i spełnione są wszystkie wymagania prawne, dostaniesz decyzję o udzieleniu zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Zezwolenie uprawnia do wykonywania przewozów wyłącznie na obszarze Polski i udzielane jest na czas nieoznaczony. Zezwolenia nie można odstępować osobom trzecim ani przenosić wynikających z niego praw na osobę trzecią.

Zezwolenie otrzymasz wraz z wypisami. Liczba wypisów nie będzie większa niż liczba pojazdów określonych we wniosku o udzielenie zezwolenia, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej.

Dokumenty

 

Ile zapłacisz

1000 zł – opłata za wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego

Jeśli we wniosku o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego zgłosiłeś także jeden lub więcej pojazdów samochodowych to do opłaty musisz dodać po 100 zł za każdy zgłoszony pojazd (10% opłaty za udzielenie zezwolenia).

Za wydanie wypisu z zezwolenia dla każdego pojazdu zgłoszonego we wniosku dodatkowo zapłać po 10 zł za każdy wypis (1% opłaty za udzielenie zezwolenia).

Gdzie zapłacić: opłatę wpłać na konto starostwa powiatowego, do którego składasz wniosek o zezwolenie (numer konta sprawdzisz na stronie starostwa).

17 zł – opłata skarbowa za pełnomocnictwo (opcjonalne)

Jeśli do urzędu składasz pełnomocnictwo to musisz je opłacić. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

Gdzie zapłacić: opłatę skarbową za pełnomocnictwo wpłać na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby starostwa, do którego składasz pełnomocnictwo (numer konta sprawdzisz na stronie urzędu miasta lub gminy). Na przykład jeśli pełnomocnictwo składasz do Starostwa Powiatowego w Poznaniu to opłatę zapłać na konto Urzędu Miasta Poznania.

Ile będziesz czekać

Nie dłużej niż miesiąc. Termin może się wydłużyć do 2 miesięcy (dostaniesz o tym informację).

Jak możesz się odwołać

Od decyzji starosty możesz odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego. Odwołanie złóż za pośrednictwem starostwa, w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji.

Pamiętaj, że możesz zrzec się odwołania, decyzja szybciej staje się ostateczna i prawomocna.

Warto wiedzieć

Wypisy z zezwolenia

Prawo zabrania posiadania wypisów z zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w łącznej liczbie większej niż liczba pojazdów, dla których udokumentowano posiadanie odpowiedniej zdolności finansowej (9000 euro na pierwszy pojazd i po 5000 euro na każdy następny).

Musisz zwrócić ponadliczbowe wypisy do urzędu, który je wydał. Masz na to 7 dni od dnia, w którym łączna liczba wypisów przekroczyła liczbę pojazdów, dla których udokumentowałeś swoją zdolność finansową.

Co po uzyskaniu zezwolenia

Po uzyskaniu zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, złóż do urzędu, wykaz pojazdów zawierający następujące informacje:

• markę, typ;
• rodzaj/przeznaczenie;
• numer rejestracyjny;
• numer VIN;
• wskazanie rodzaju tytułu prawnego do dysponowania pojazdem.

Zmiana danych

Musisz zgłaszać na piśmie lub w postaci dokumentu elektronicznego do starosty, który udzielił zezwolenia, wszelkie zmiany danych zawartych we wniosku o udzielenie zezwolenia. Masz na to 28 dni od dnia powstania zmian. Jeżeli powyższe zmiany obejmują dane zawarte w zezwoleniu, musisz złożyć do starostwa wniosek o zmianę treści zezwolenia.

Jeżeli zmiany polegają na zwiększeniu liczby pojazdów, musisz udokumentować zdolność finansową dla każdego nowo zgłoszonego pojazdu. Możesz także wystąpić z wnioskiem o wydanie dodatkowych wypisów z zezwolenia na te pojazdy.

Wykonywanie przewozów na potrzeby własne

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego uprawnia do wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie transportu drogowego (czyli świadczenia usług transportowych dla innych podmiotów). Przewóz na potrzeby własne (niezarobkowy przewóz drogowy) to każdy przejazd pojazdu wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej. Nie trzeba być przewoźnikiem drogowym, aby wykonywać przewozy na potrzeby własne. Trzeba jednak uzyskać: 

• Zaświadczenie na przewozy drogowe na potrzeby własne w krajowym transporcie drogowym osób lub rzeczy

albo, jeśli transport ma odbywać się poza granicami Polski:

• Zaświadczenie na przewozy drogowe na potrzeby własne w międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy (PWR1)
• Zaświadczenie na przewozy drogowe na potrzeby własne w międzynarodowym transporcie drogowym osób (PWO1).

Zaświadczenie na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy (przewozy na potrzeby własne) uprawnia również do wykonywania niezarobkowego przewozu drogowego na terytorium Polski.

(Źródło: Ministerstwo Infrastruktury,
opr. CYPH)
Fot. archiwum